Belbin
Teoria ról zespołowych powstała na bazie dziewięcioletnich badań Meredith Belbina prowadzonych w Henley Management College. W ramach prowadzonego eksperymentu Belbin poddał ćwiczeniom zespołowym grupy menedżerów, którzy pracowali w różnorodnych zespołach. W efekcie sformułował tezę o powtarzalności i schematyczności zachowań wszystkich członków zespołów. Wnikliwy opis schematów zachowań, czyli pełnionych w zespole ról, doprowadził Belbina do sformułowania dziewięciu ról zespołowych, które pojawiają się w pracujących w organizacjach zespołach:
- Role ukierunkowane na zadania: Lokomotywa / Implementer / Perfekcjonista
- Role ukierunkowane na ludzi: Koordynator / Dusza Zespołu / Poszukiwacz Źródeł
- Role intelektualne: Kreator / Ewaluator / Specjalista
Zrozumienie ról oraz ich dynamiki leży u podstaw efektywnego zarządzania zespołem. Siła koncepcji Belbina tkwi w myśleniu, iż nie ma pożądanych i niewłaściwych ról zespołowych. Każda ze zdefiniowanych ról jest w zespole niezbędna i efektywna. Trudności w pracy zespołów wynikają wyłącznie z niewłaściwego wykorzystania potencjału jego członków.
To szczególnie istotna kwestia, która daje możliwość wykorzystania teorii Belbina w praktyce pracy zespołu. Teoria, która nie wartościuje członków zespołu, nie wzbudza u nich mechanizmów obronnych w procesie uczenia i autorefleksji. Nasze doświadczenie w uczeniu ludzi dorosłych pokazuje nam, że koncepcja ról zespołowych Belbina jest niezwykle rozwojowa zarówno w aspekcie osobistym dla każdego uczestnika zespołu, jak również dla samego zespołu w całej jego podmiotowości.